Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Λένε: «Μνημόνιο ή χρεοκοπία», αλλά είναι: «ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΙΣΟΝ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ»

Όσο βαθαίνει η δυστυχία και η ανέχεια στην κοινωνία μας λόγω της εφαρμογής του μνημονίου, η κατοχική κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της (Ντόρα, Καρατζαφέρης) προβάλλουν ως μοναδικό επιχείρημα ότι, αν δεν είχαν ψηφίσει το μνημόνιο, η χώρα θα είχε χρεοκοπήσει, το κράτος δε θα είχε να πληρώσει μισθούς και συντάξεις και οι τράπεζες θα χρεοκοπούσαν επίσης, με αποτέλεσμα οι καταθέτες να χάσουν τις καταθέσεις τους! Όλα ψέματα!

Στάση πληρωμών- μερική χρεοκοπία

Πρώτ’ απ’ όλα, και με το μνημόνιο ήδη υπάρχει στάση πληρωμών του κράτους σε παραγωγικούς τομείς. Δεν πληρώνει τις ασφαλιστικές του εισφορές στα ταμεία (9 δισ. χρωστά μόνο στο ΙΚΑ), δεν πληρώνει τα φάρμακα και τα νοσοκομειακά είδη (500 εκ. χρωστά μόνο στους φαρμακοποιούς), δεν πληρώνει τους εργολάβους για ήδη κατασκευασμένα δημόσια έργα (500 εκ. οι οφειλές), καθυστερεί τις επιστροφές του ΦΠΑ, χρωστάει στους ωρομίσθιους καθηγητές, που περιμένουν μήνες για να πληρωθούν ψιχία, ανέστειλε τη λειτουργία 3 στρατιωτικών νοσοκομείων στη Θράκη (για να εξακριβώσει δήθεν το κόστος λειτουργίας τους) και άλλα ων ουκ έστιν αριθμός. ’λλωστε και η μείωση μισθών και συντάξεων καθώς και οι απολύσεις στο δημόσιο αποτελούν ομολογία αδυναμίας εκπλήρωσης υποχρεώσεων.
Συνεπώς ήδη έχουμε μερική χρεοκοπία, που συρρικνώνει την ανάπτυξη προς όφελος των δανειστών της τρόικας, με θύματα τα παραγωγικά στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας.

Το μνημόνιο υποθηκεύει την περιουσία της χώρας

Μέχρι την υπογραφή του μνημονίου το 90% του ελληνικού χρέους διεπόταν από το ελληνικό δίκαιο, γι’ αυτό ήταν απαλλαγμένο από εμπράγματες ασφάλειες, δηλ. η Ελλάδα δεν ήταν υποχρεωμένη να υποθηκεύει περιουσιακά της στοιχεία. Έτσι, σε περίπτωση αδυναμίας αποπληρωμής του χρέους ή πτώχευσης του ελληνικού κράτους, οι δανειστές δεν ήσαν εξασφαλισμένοι, αφού η Ελλάδα, με αλλαγή της νομοθεσίας της, μπορούσε να υποχρεώσει τους δανειστές να συμφωνήσουν σε μία αναδιάρθρωσή του χρέους, με ευνοϊκότερους όρους για μας και χειρότερους γι’ αυτούς. Διαφορετικά, θα πρέπει να προσφύγουν στα δικαστήρια.
Με την υπογραφή του μνημονίου (Δανειακή Σύμβαση παρ. 14,1) καταργήθηκε το ελληνικό δίκαιο για το χρέος και καθιερώθηκε το αγγλικό, που ευνοεί τους δανειστές. Τις διαφορές δανειστών και δανειζόμενου δε θα τις λύνει ελληνικό δικαστήριο, αλλά δικαστήριο της Ε.Ε., του οποίου οι δικαστές θα προέρχονται, κυρίως, από τις χώρες των δανειστών (παρ. 14,2). Επίσης, οι επί μέρους ξένοι δανειστές (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία κ.λπ.) μπορούν πλέον να μεταβιβάζουν τα ελληνικά ομόλογα (μέσω της ΕΚΤ) στις χώρες-δανειστές. Έτσι επιβαρύνεται το ελληνικό χρέος στο σύνολό του με εμπράγματες ασφάλειες ακόμη και επί της μη απαλλοτριώσιμης (με βάση το ελληνικό δίκαιο) περιουσίας του ελληνικού δημοσίου, ακυρώνοντας το πλεονέκτημα της χώρας μας. Αν δηλ. δεν πληρωθεί μία δόση, οι δανειστές «νομιμοποιούνται» να κατάσχουν π.χ. πολεμικά πλοία ή το Μουσείο της Ακρόπολης (παρ. 14,5)! Περιττό να τονιστεί ότι μια Ελλάδα χωρίς την Ακρόπολή της θα είναι μια άλλη Ελλάδα, με άλλη ταυτότητα.
Αλλά τα πράγματα έγιναν ακόμη χειρότερα μ’ έναν επιπλέον όρο του μνημονίου: η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύεται να μην μπορεί να συνάψει άλλο ενυπόθηκο δάνειο από άλλη χώρα εκτός Ε.Ε. και ΔΝΤ μέχρι ν’ αποπληρώσει το συγκεκριμένο (παρ 2α,1). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι μια κυβέρνηση που αποδέχεται την Ε.Ε. και το μνημόνιο χάνει το δικαίωμα να δανειοδοτηθεί από άλλη χώρα εκτός Ε.Ε., π.χ. την Κίνα ή τη Ρωσία, από τις οποίες θα μπορούσε να πάρει δάνειο με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο και πολύ ευνοϊκότερους όρους.

Δύο λογικές για την αντιμετώπιση του χρέους

Όπως διαφάνηκε και από τα προηγούμενα, υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους επιχειρεί να εξοφλήσει το χρέος της μια χώρα. Ο πρώτος διέπεται από αναπτυξιακή λογική, δηλ. επιχειρεί να αυξήσει την παραγωγή, να αυξήσει τα εισοδήματα, να αυξήσει τις εξαγωγές, ώστε ν’ αυξηθούν τα έσοδα του κράτους. Έτσι και η χώρα ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της και το βιοτικό επίπεδο του λαού βελτιώνεται. (Το ΑΣΚΕ θεωρεί ότι αυτά μόνο με αποχώρηση από την Ε.Ε. μπορούν να γίνουν, βλ. και προτάσεις στο τέλος του κειμένου).
Η Ε.Ε., η ΕΚΤ, το ΔΝΤ και η κατοχική τους κυβέρνηση ακολουθούν με το μνημόνιο το δεύτερο δρόμο, που διέπεται από την πιο ακραία νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, δηλ. μειώνουν τα έξοδα του κράτους χωρίς να αυξάνουν ουσιαστικά τα έσοδα. Η άγρια αφαίμαξη των εισοδημάτων, η αύξηση των συντελεστών φορολόγησης, η επιβολή νέων φόρων, η αύξηση των τιμών και η ραγδαία συρρίκνωση της παραγωγής έχουν ως τελικό αποτέλεσμα τα έσοδα του κράτους από τους φόρους να μειώνονται. Στην εισηγητική έκθεση του μνημονίου ισχυρίζονται ότι με τη συνταγή τους θα επιτύχουν αύξηση της ανταγωνιστικότητας (λόγω της μείωσης του κόστους εργασίας), άρα αύξηση των εξαγωγών, μείωση του εμπορικού ελλείμματος (λόγω και της μείωσης των εισαγωγών) και μείωση του πληθωρισμού. Τίποτα απ’ αυτά δε θα γίνει. Στην πραγματικότητα όχι μόνο μετατρέπουν τη χώρα σε νεκροταφείο, αλλά ακολουθούν μια συνταγή καταδικασμένη σε αποτυχία. Κι αυτό το γνωρίζουν, αλλά έτσι λειτουργούν οι τοκογλύφοι. Οδηγός τους είναι το τυφλό πάθος τους για το άμεσο κέρδος! Αλλά κάποια στιγμή οι λαοί εξεγείρονται!

Τα πρώτα αδιέξοδα

Ήδη, 6 μήνες από την εφαρμογή του μνημονίου, φαίνονται ξεκάθαρα τα πρώτα αδιέξοδα, που έχουν προκαλέσει «αμηχανία» στους εμπνευστές του και πανικό στην κυβέρνηση. Τα κρατικά έσοδα του 2010 είναι κατά 2.4 δισ. λιγότερα από τις προβλέψεις, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες κατά 800 εκ. περισσότερες. Με την «αναθεώρηση» της EUROSTAT το έλλειμμα του 2009 ανέβηκε από 13,6% στο 15,4 % και το χρέος από 115,1% στο 126,8% . Έτσι το έλλειμμα αυξάνεται κατά 6 δισ. και οι δανειστές απαιτούν νέα σκληρότερα μέτρα, για να τα απορροφήσουν μέσα στο 2011. (Κι αυτό θα γίνεται συνεχώς, αν δεν τους σταματήσουμε.) Στο μνημόνιο προβλέπεται ότι ο πληθωρισμός για την περίοδο 2010-2014 θα κυμαίνεται από 0.4% έως 1.9% και ήδη έφθασε στο 5.5%. Οι τιμές, αντί να μειώνονται, αυξάνονται λόγω των αλλεπάλληλων αυξήσεων των έμμεσων φόρων και της ασυδοσίας των εγχώριων και ξένων αλυσίδων, προς δόξαν της ανταγωνιστικότητας. Η ανεργία καλπάζει (τον Αύγουστο του 2009 ήταν 9%, φέτος τον Αύγουστο έφθασε επίσημα στο 12,2%, στην πραγματικότητα είναι πολύ υψηλότερη). Το μνημόνιο προβλέπει ότι το 2012 θα φθάσει το 15,3%, δηλ. ας περιμένουμε ότι θα ξεπεράσει το 20%.
Το μνημόνιο οδηγεί με βεβαιότητα στη χρεοκοπία

Οι «φωστήρες» της τρόικας και οι υπηρέτες της κατοχικοί δε μας εξηγούν πώς θα πληρωθούν τα χρέη του κράτους, όταν τα εισοδήματά του μειώνονται και τα χρέη αυξάνονται ραγδαία. Το 2014-2015 η χώρα θα πρέπει να πληρώνει μόνο σε τοκοχρεολύσια περί τα 80 δισ. κάθε χρόνο, δηλ. το 35% του ΑΕΠ, δηλ. ποσό κατά 50% μεγαλύτερο από τα έσοδα του ετήσιου προϋπολογισμού του κράτους! Το ΔΝΤ, σε πρόσφατη έκθεσή του, προβλέπει ότι το 2020 το δημόσιο χρέος θα φθάσει το 176% του ΑΕΠ! Οι τόκοι των δανείων θα αυξάνονται σταθερά μέχρι και το 2014 και από 13,3 δισ. ευρώ φέτος θα ανέβουν στο ύψος ρεκόρ των 20,4 δισ. ευρώ το 2014. Μάλιστα το μνημόνιο προβλέπει ότι το 2012 η χώρα θα βγει και στις «αγορές», δεδομένου ότι οι δανειακές ανάγκες του 2010-2013 υπολογίζονται στα 193 δισ., ενώ ο μηχανισμός «στήριξης» προσφέρει μόνο 110 δισ.
Το ερώτημα είναι: πώς οι ανά τη γη τοκογλύφοι θα δανείσουν μια διαλυμένη οικονομία με 150% του ΑΕΠ χρέος και 35% του ΑΕΠ ετήσια τοκοχρεολύσια; Η απάντηση είναι εύκολη: μνημόνια και κατοχή συνεχώς, μέχρι πλήρους εξανδραποδισμού μας, με το κράτος να οδηγείται μαθηματικά στη χρεοκοπία, όπως ήδη πιστεύουν όλοι οι έγκυροι οικονομολόγοι καθώς και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων. Χρεοκοπία που, εκτός από τη δυστυχία που προκαλεί στους ανθρώπους, απειλεί ευθέως και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, με την απαξίωση ακόμη και της εθνικής άμυνας, με πρόσχημα την οικονομία.
Υπάρχει άλλη λύση;

Η πρόταση Σαμαρά

Στις 7-7-2010 ο Α. Σαμαράς παρουσίασε τις θέσεις του κόμματός του για την έξοδο από το μνημόνιο. Είπε ότι δε χρειάζονται πρόσθετα μέτρα, πέραν αυτών που ήδη έχουν ληφθεί, και ότι πρέπει να υπάρξουν επιπλέον αντισταθμιστικά 7,2% του ΑΕΠ (περίπου 17 δισ.), για να καταπολεμήσουν την ύφεση, η οποία προκαλεί το ένα τρίτο του ελλείμματος του δημοσίου χρέους. Τα αντισταθμιστικά μέτρα περιλαμβάνουν ιδιωτικοποιήσεις ή «μεταρρυθμίσεις», που πολλές εφαρμόζει ήδη η κατοχική κυβέρνηση, π.χ. ΟΣΕ, άνοιγμα «κλειστών» επαγγελμάτων, κατάργηση καμποτάζ κ.λπ. Προτείνει επίσης επανορθωτικά μέτρα, όπως η αποκατάσταση συντάξεων σε χαμηλοσυνταξιούχους και ελάφρυνση φορολογίας στα καύσιμα. Υποστηρίζει ότι με τα μέτρα αυτά σε 18 μήνες θα έχει μηδενισθεί το έλλειμμα, ενώ το δημόσιο χρέος δε θα υπερβεί το 120% του ΑΕΠ. Τότε θα μπορεί η χώρα να απεμπλακεί από το μνημόνιο και να βγει στις «αγορές», αλλά θα πληρώνει τα τοκοχρεολύσια των έως τότε δανείων της τρόικας, που είναι 38 δισ. για το 2010 και 40 δισ. για το 2011, δηλ. σύνολο 78 δισ., αντί των 110 δισ., που είναι το σύνολο των δανείων της τρόικας μέχρι τέλους του 2013.
Οι προτάσεις αυτές, παρά τις ενδεχομένως καλές προθέσεις του Α. Σαμαρά, δεν ξεφεύγουν από τη λογική του συστήματος στα πλαίσια της Ε.Ε. και της ΟΝΕ, που παράγει ελλείμματα και χρέη κι έχει καταδικάσει τη χώρα σε διάλυση της παραγωγής της, με αποτέλεσμα να ζει με δανεικά. Το πού θα βρεθούν τα ποσά για να χρηματοδοτηθούν τα προτεινόμενα αντισταθμιστικά μέτρα είναι προφανές: με νέα δάνεια, τα οποία θα πάρουμε ή από την τρόικα ή από τις «αγορές». Έτσι δεν αποφεύγουμε την κρίση, απλώς τη μεταθέτουμε. Ασφαλώς όμως, με τις προτάσεις Σαμαρά, η κοινωνική κατάσταση θα είναι κάπως καλύτερη από τη σημερινή.

’λλες προτάσεις

Ο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ προτείνει να φύγει η χώρα από το μνημόνιο και να κρατικοποιήσει κάποιες τράπεζες, ώστε μέσω αυτών ο δανεισμός να γίνεται απ’ ευθείας από την ΕΚΤ με επιτόκιο μόνο 1%, αντί των σημερινών τοκογλυφικών. Ορισμένοι οικονομολόγοι προτείνουν επαναδιαπραγμάτευση του χρέους με «κούρεμα» και επιμήκυνση, άλλοι προτείνουν ακόμη και επαναφορά του εθνικού νομίσματος, αλλά κανείς απ’ αυτούς δεν προτείνει την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε. ως προϋπόθεση σωτηρίας και ανάπτυξης. Μόνο το ΚΚΕ από α κοινοβουλευτικά κόμματα έχει αναφερθεί στην ανάγκη «αποδέσμευσης» (απόφαση 18ου συνεδρίου 18-22/2/2009, παρ. 38 και πρόγραμμα ΚΚΕ 1996), χωρίς όμως να προσδιορίζει για ποια φάση την προτείνει (ως άμεση προτεραιότητα ή όταν θα εφαρμοστεί το σταλινικό πρότυπο;) και (κυρίως) δεν κάνει καμιά απολύτως προσπάθεια για τη δημιουργία κινήματος με σκοπό την αποδέσμευση. Απλώς λόγια, για να εισπράττει τη δυσαρέσκεια προς την Ε.Ε. και την ΕΚΤ.
Είναι ενδιαφέρον, πάντως, ότι ο καθηγητής Σάββας Ρομπόλης, επικεφαλής του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, γράφει στην ετήσια έκθεση: «ακόμη και αν μηδενιστούν, ως εκ θαύματος, τα χρέη και τα ελλείμματα, μέσα σε μία δεκαετία η χώρα θα έχει και πάλι τα ίδια δημοσιονομικά προβλήματα» (Ελευθεροτυπία 17-9-2010), εφ’ όσον, θα εννοεί, παραμένουμε στην Ε.Ε.