Μένει να ξαναβρούμε τη ζωή μας, τώρα

 που δεν έχουμε πια τίποτα. (Γ. Σεφέρης)

«Θα παρατηρήσουμε ότι από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους μέχρι σήμερα η αστική μας τάξη (η κυρίαρχη μερίδα της, τουλάχιστον) δεν απέκτησε εθνική συνείδηση. Γι’ αυτό δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ σοβαρά για την ανάπτυξη της ελληνικής παραγωγής, αλλά προτιμούσε να είναι ο εμπορομεσίτης των ξένων.<...>Το μέλλον της Ελλάδας μέσα στην Ε.Ε. προδιαγράφεται αδιέξοδο.<…>Η επιλογή της ένταξής μας στην ΕΟΚ σήμαινε ότι η Ελλάδα έχασε το δικαίωμα να αναπτύσσεται αυτοδύναμα και να αποκτήσει αυτοτελείς παραγωγικές δομές. Καταδικάστηκε, δηλ., να παραμείνει ο οικονομικός παρίας των άλλων κοινοτικών χωρών.» (Από την έκδοση ΑΣΚΕ-4 το 2006, που βρίσκεται στην ιστοσελίδα μας  «Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗΝ ΕΟΚ-ΕΕ. Η ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΕ ΟΡΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΔΟΥ»).

            Από τότε, και ιδιαίτερα μετά το 2010, ο οικονομικός παρίας εξέπεσε σε οιονεί προτεκτοράτο με κυβερνήσεις και γενικότερα την άρχουσα τάξη πλήρως ευθυγραμμισμένες με τις εντολές  των ξένων που θέλουν   να διαιωνίσουν την κατοχή της χώρας και τη λεηλασία του πλούτου της.

Ιστορίες  ανάπτυξης  προς αποφυγή

Το σχέδιο Μάρσαλ

Οι ΗΠΑ από το 1948 με το σχέδιο Μάρσαλ οικονομικής ενίσχυσης των δυτικοευρπαϊκών  κρατών αποσκοπούσαν στην παλινόρθωση  των  αστικών τους τάξεων, που εν πολλοίς ήταν απούσες από την αντίσταση κατά του Αξονα ή και φιλικές στον κατακτητή, για να  εξασφαλίσει την σταθεροποίηση του δυτικού μπλοκ επιρροής της, όπως συμφωνήθηκε στη Γιάλτα, να παγιώσει τους καπιταλιστικούς θεσμούς και να ενισχύσει την αμερικανική οικονομία. Στην Ελλάδα το σχέδιο Μάρσαλ επιβλήθηκε το 1948 με πλήρη πολιτική υποταγή των κυβερνήσεων στην αμερικανική αποστολή, χωρίς όμως να υποθηκευθεί η χώρα, όπως γίνεται σήμερα με τα μνημόνια. Το σύνολο της αμερικανικής  βοήθειας προς την Ελλάδα από το 1944 ως το 1952 ήταν περίπου 2 δις. δολάρια (σε σημερινές τιμές περίπου 20 δις δολ.), τα περισσότερα των οποίων επέστρεψαν στις ΗΠΑ με τη μορφή εισαγωγών προϊόντων και υπηρεσιών.

Ραγδαία ανάπτυξη υπήρξε από το 1953 έως το 1967, όταν ήδη είχε δημιουργηθεί εδώ η «αμερικανική φάρα» (ελίτ-υπηρέτης των αμερικάνων), βασιζόμενη κυρίως στους  άδηλους πόρους, δηλ.στο ναυτιλιακό και μεταναστευτικό κεφάλαιο που προερχόταν από τη μετανάστευση που αυξανόταν μεταπολεμικά προς χώρες της Δ. Ευρώπης. Τότε ο τουρισμός ήταν ακόμη υποτυπώδης. (Οι άδηλοι πόροι ήταν 7,5% του ΑΕΠ το 1954 και 12,5% το 1963). Θετικά συνετέλεσε η υποτίμηση της δραχμής (Απρίλιος 1953) και τα μεγάλα έργα (ΔΕΗ, εγγειοβελτιωτικά κ.λ.π.) στα πλαίσια ενός τριετούς αναπτυξιακού προγράμματος, που έδωσαν έμφαση στην ανάπτυξη του αγροτικού, του βιομηχανικού και του ενεργειακού τομέα. Ο ρόλος του κράτους τότε ήταν καθοριστικός στο σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτών των προγραμμάτων. Οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν εντυπωσιακοί Από το 1962 οι ΗΠΑ, όταν πλέον είχε σταθεροποιηθεί η Δυτική Ευρώπη, αποσύρθηκαν από την οικονομική παρουσία τους ωθώντας μας προς τους δυτικοευρωπαίους της ΕΟΚ, με την οποία ο Κ. Καραμανλής υπέγραψε στις 9-7-1961 συμφωνία σύνδεσης.

Το δυτικοευρωπαϊκό

κεφάλαιο (1962-1967)

Στη συνέχεια η ανάπτυξη βασίστηκε στην εισροή δυτικοευρωπαϊκου κεφαλαίου με αποικιακούς και ληστρικούς όρους και ουσιαστική κρατική επιδότηση, όπως η σύμβαση με τη γαλλική  Πεσινέ, η σύμβαση για τη βιομηχανία ζάχαρης με γερμανικο παλαιό εξοπλισμό, η σύμβαση με τη γερμανική Λίπτολ για τον παλαιό εξοπλισμό  εξόρυξης των λιγνιτών Πτολεμαΐδας κ.λπ. (περισσότερα στο ΑΣΚΕ-4). Παρ’ όλα αυτά οι ρυθμοί ανάπτυξης ήταν υψηλοί, όμως ήδη το ισοζύγιο πληρωμών είχε γινει ελλειμματικό. Το σημαντικό είναι ότι το δημόσιο χρέος καλυπτόταν  κατά 95% περίπου με εσωτερικό δανεισμό σε δρχ. με κρατικά ομόλογα, επειδή η δραχμή ήταν σταθερό νόμισμα, ενώ ο εξωτερικός δανεισμός γινόταν μόνο για την αποπληρωμή των προπολεμικών δανείων.

Η περίοδος της δικτατορίας

 Η χούντα προώθησε λιγότερο παραγωγικούς τομείς, όπως ο οικοδομικός, που κατείχε εκείνη την περίοδο το 73% των συνολικών επενδύσεων. Τότε κτίσθηκε πολύ μεγάλος αριθμός πολυκατοικιών, που άλλαξε ραγδαία, προς το χειρότερο,  τη μορφή των πόλεων. Ο αγροτικός τομέας υποβαθμίσθηκε, παρόλο που χαρίστηκαν τα χρέη των αγροτών για λόγους δημοφιλίας της χούντας, ενώ δόθηκαν ισχυρά κίνητρα στο ξένο και εγχώριο μεταπρατικό, ναυτιλιακό και κατασκευαστικό κεφάλαιο. Η εξάρτηση από το ξένο κεφάλαιο, κυρίως αμερικανικό και γαλλικό, γίνεται κυρίαρχη. Ομως, ενώ οι συνθήκες για τα υπερκέρδη του ήταν ευνοϊκές (καταστολή συνδικαλισμού, απεργιών, καθήλωση μισθών κ.λπ.), η ανάπτυξη ανακόπτεται με την υποτίμηση του δολαρίου το 1971 και την πετρελαϊκή κρίση του 1973, αυξάνοντας ραγδαία και τον πληθωρισμό. Το εμπορικό έλλειμμα ξέφυγε, ενώ το δημόσιο χρέος από 38,7 δις δρχ (από αυτά 13,5 δις δρχ. σε ξένο νόμισμα) ,δηλ.το 20% του ΑΕΠ, το 1967 εκτοξεύτηκε το 1974 σε 114,11δις δρχ.(34,4 δις δρχ σε ξένο νόμισμα), δηλ. 21,53% του ΑΕΠ. Το χρέος την περίοδο της χούντας σχεδον τριπλασιάστηκε.

Είναι, συνεπώς, μύθος η ευμάρεια της χουντικής περιόδου. Η χούντα προώθησε την ασυδοσία του ξένου κεφαλαίου, αποδυνάμωσε την εγχώρια παραγωγή, αύξησε τις εισαγωγές και υπονόμευσε  έτσι το εθνικό νόμισμα, που δε θα κλυδωνιζόταν από τις εξωτερικές κρίσεις.

Η περίοδος 1974-1980

            Μετά την πτώση της χούντας, και αφού η εγχώρια παραγωγή ήδη είχε αποδυναμωθεί, η ανάπτυξη παραμένει αναιμική, μια και στηρίζεται περισσότερο στις εισαγωγές, ενώ αυξάνεται σημαντικά ο εξωτερικός δανεισμός με το τέχνασμα που χρησιμοποιούσε και η χούντα, δηλ. να δανείζονται οι ΔΕΚΟ ή και ιδιωτικές  επιχειρήσεις αντί του Δημοσίου κι’ έτσι να αποκρύπτεται το δημόσιο χρέος. Παρ’όλα αυτά το 1980 το δημόσιο χρέος αυξάνει σε 442,42 δις δρχ. (από αυτά 91,97 δις δρχ. σε ξένο νόμισμα), δηλ. το 28,6% του ΑΕΠ. Σε σχέση με το 1974 το δημόσιο χρέος σχεδόν τετραπλασιάζεται. Το 1981 το πραγματικό χρέος, δηλ. το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης, των δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων και των εγγυήσεων σε δάνεια ιδιωτών φθάνει τα 1.062,3 δις δρχ., δηλ. το 38% του ΑΕΠ 

Ένταξη στην ΕΟΚ-Ε.Ε.

Ο ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

            Από το 1981 και μετά η αύξηση του ΑΕΠ  συνδέεται ευθέως με την ραγδαία αύξηση του εξωτερικού δανεισμού, ενώ η εγχώρια παραγωγή περιθωριοποιείται και αντικαθίσταται με μεγάλη αύξηση των εισαγωγών προκαλώντας  τεράστια ελλείμματα εμπορικά και ισοζυγίου πληρωμών με την κατάργηση της δασμολογικής προστασίας των ελληνικών προϊόντων και το άνοιγμα της εσωτερικής αγοράς στα ξένα προϊόντα.

Οι μεγάλες πραγματικές αυξήσεις  μισθών και αμοιβών του 1982, επί ΠΑΣΟΚ, και τα δυσθεώρητα ποσά που δαπανήθηκαν για την «εξυγίανση» των προβληματικών επιχειρήσεων που τις είχαν χρεωκοπήσει οι ιδιοκτήτες τους, αφού τις λεηλάτησαν φουσκώνοντας τους  προσωπικούς τους λογαριασμούς, κυρίως στο εξωτερικό, επιβάρυναν υπέρμετρα το δημόσιο και το πραγματικό χρέος, που το 1987 εκτοξεύτηκε  στα 9.200 δις δρχ., δηλ. στο 107,6% του ΑΕΠ!!!

Η θλιβερή συνέχεια είναι οδυνηρά γνωστή σε όλους (περισσότερα στο ΑΣΚΕ-4)  με το τελειωτικό χτύπημα της καθιέρωσης του ευρώ, που οδήγησε στην  εποχή των μνημονίων  της νέας, πλέον, κατοχής, όπου τα χρέη γίνονται εφιάλτες διαρκούς φτωχοποίησης και οι Εφιάλτες «υπόσχονται» ανάπτυξη.

 «Ανάπτυξη»

Το παραμύθι της ανάπτυξης που ακούμε διαρκώς από τους υπηρέτες των μνημονίων έχει πάψει πλέον να γίνεται πιστευτό, μια και διαψευδεται από την σκληρή πραγματικότητα. Στην Ανακοίνωση του ΑΣΚΕ της 23-5-2016 «Τα παραμύθια της ανάπτυξης συνεχίζονται τώρα και από τους νέους Εφιάλτες» αναλύεται γιατί δεν υπάρχει καμμία περίπτωση ανάπτυξης, έστω και στρεβλής με τις σημερινές συνθήκες. Και τώρα οι υπηρέτες των μνημονίων μάς δουλεύουν και πάλι με τη «δίκαιη ανάπτυξη», όπως πριν με τις  success stories!

Η συνοπτική ιστορική αναδρομή έδειξε ότι, όταν αποδυναμώθηκε ή και εγκαταλείφθηκε η ελληνική παραγωγή και προωθήθηκαν οι εισαγωγές και  ο καταναλωτισμός μέσω του δανεισμού και της ασυδοσίας του ξένου κεφαλαίου, που επιτάθηκε μετά την ένταξη στην ΕΟΚ-ΕΕ-ευρώ, η χώρα οδηγήθηκε σε απώλεια Εθνικής κυριαρχίας και ο Ελληνικός λαός σε κατάσταση διαρκούς φτωχοποίησης.

«Μας έλεγαν θα νικήσετε

όταν υποταχτείτε.

Υποταχτήκαμε και βρήκαμε τη στάχτη.» (Σεφέρης,  «Τετράδιο γυμνασμάτων»)

Και Ανάπτυξη

Ανάπτυξη στην Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξει στα πλαίσια της εξάρτησης από  θεσμούς ( ΕΕ, ΔΝΤ, ΟΟΣΑ κ.λ.π.)  και δυνάμεις (ΗΠΑ, Γερμανία)  που προωθούν την παγκοσμιοποίηση, δηλ. τη σύγχρονη αποικιοκρατία και την πιο επιθετική μορφή του καπιταλισμού.  Ο λόγος πρέπει να είναι λοιπόν για αυτόνομη ανάπτυξη, που προϋποθέτει πολιτικά δυνάμεις με αυτούς τους στόχους και κοινωνικές συμμαχίες τάξεων και στρωμάτων που έχουν πληγεί, ακόμη και από τμήματα της άρχουσας τάξης που βλέπουν ότι οι ξένοι θα αφανίσουν και αυτούς.

Αυτόνομη ανάπτυξη σημαίνει αποχώρηση από την ΕΕ, εθνικό νόμισμα, χρεοστάσιο, εθνικοποίηση τραπεζών, προστασία και ανάπτυξη της ελληνικής παραγωγής, ιδιαίτερα σε στρατηγικούς τομείς (αγροτικός, ενεργειακός, αμυντικός, βιομηχανία δικών μας πρώτων υλών, φαρμάκων, υψηλής τεχνολογίας κ.λ.π). Παιδεία αναβαθμισμένη (δες ΑΣΚΕ-4). Κοινωνικός έλεγχος στην ανάπτυξή και κοινωνική ιδιοκτησία των βασικών μέσων παραγωγής.

Ο δρόμος δεν είναι εύκολος, είναι όμως εφικτός και ο μόνος που εγγυάται  την απελευθέρωση.  και την πρόοδο της χώρας και του Ελληνικού λαού.

Ὁ κόσμος ξαναγινόταν ὅπως ἦταν, ὁ δικός μας μὲ τὸν καιρὸ καὶ μὲ τὸ χῶμα. (Σεφέρης)